Przedwzmacniacz liniowy Dan D’Agostino Master Audio Systems Momentum HD

Ken Kessler, Paul Miller [pomiary], Hi-Fi News, marzec 2020

Oryginalna recenzja znajduje się tutaj

Skoro na rynku nie pojawił się jeszcze przedwzmacniacz linii Relentless, topowym modelem Dana D’Agostino jest Momentum HD z pilotem Bluetooth i szeregiem udoskonaleń pochodzących wprost z integry Mlife.

W swoich recenzjach zwykle ignoruję kwestie cen. Moje podejście jest bowiem proste: jeżeli na coś mnie nie stać, staram się tego nie rozgłaszać całemu światu. Nie stać mnie na Bugatti T57SC Atlantic, ale nie czuję nienawiści do Ralpha Laurena za to, że posiada taką maszynę. Na początek wyjaśnijmy więc sobie dwie kwestie. Pierwsza dotyczy ceny: przedwzmacniacz liniowy D’Agostino Momentum HD w Wielkiej Brytanii kosztuje około 48 tysięcy funtów, co czyni go najdroższym obecnie przedwzmacniaczem na świecie. Tyle, że jest to cena absolutnie pasująca do cennika końcówek mocy z katalogu D’Agostino. Taka jest rzeczywistość, niestety. Potencjalnymi nabywcami Momentum HD nie są miłośnicy boom-boxów. Są nimi bogaci faceci.

Druga wiadomość jest dobra. Posiadacze pierwszej wersji Momentum nie muszą wyrywać sobie włosów z głowy. Ich urządzenia można unowocześnić do poziomu HD.

Wielkie zmiany

Wprowadzone do układu zmiany są faktycznie istotne. Ponieważ dotyczą jedynie wnętrza, byłem nieco zmieszany widząc obudowę. W 100% taką samą, jak obudowa przedwzmacniacza Momentum, który testowałem w wersji ‘nie-HD’ [HFN listopad 2013]. Na szczęście, dystrybutor w porę dostarczył zestaw informacji szczegółowo opisujących zakres zmian [przedstawiamy je w dalszej części tego testu]. W odróżnieniu od większości modeli ‘drugiej generacji’, w których przede wszystkim zmienia się wygląd obudowy, tu mamy do czynienia z istotnym udoskonaleniem układu przedwzmacniacza, który przedtem i tak był jedną z najlepszych konstrukcji na świecie.

Dostępny w wersji czarnej i srebrnej – zgodnie ze stylem marki obie wykorzystują również elementy z miedzi – Momentum HD wygląda jak typowy projekt Dana D’Agostino. Ustawiony obok końcówki mocy Momentum Stereo [HFN sierpień 2012] z pewnością poczuł się jak w domu. [Biorąc pod uwagę ryzyko sprowadzenia na siebie Gniewu Dana, słuchałem testowanego przedwzmacniacza również w zestawie z lampowym wzmacniaczem mocy Audio Research REF75SE, co tylko potwierdziło klasę i wielkość Momentum HD]. Jako, że to szczytowy obecnie przedwzmacniacz marki, z pewnością będzie również zestawiany z monoblokami Relentless [HFN marzec 2020].

Oczywiście, znajdziemy tu kilka rozwiązań zgodnych z wizją Dana D’Agostino. Cały układ jest zbalansowany i tylko w takie wejścia i wyjścia wyposażony jest Momentum HD. Może to być niewygodne, na przykład dla posiadaczy starych przedwzmacniaczy liniowych, ale skoro ktoś kupuje Momentum HD, z pewnością stać go na odpowiedni zbalansowany phonostage ze stajni D’Agostino. Konieczność skonfigurowania zbalansowanego systemu nie była dla mnie kłopotem. Jako źródła służyły: dzielony odtwarzacz Marantz CD-12/DA-12 oraz magnetofon szpulowy Otari MX5050, dzięki czemu mogłem ocenić brzmienie cyfry i analogu.

 Absolutna kontrola

Kolejnym ciekawym rozwiązaniem – ekscytującym, jeśli nie jesteś zwolennikiem audiofilskiego minimalizmu – jest zastosowanie kontroli poziomu niskich i wysokich tonów. Układ ten działa subtelnie i okazał się bardzo użyteczny podczas słuchania ewidentnie słabo nagranej muzyki [np. współczesnych realizacji kompletnie zalanych absurdalną ilością basu]. Nie mam nic przeciwko takiej regulacji, zwłaszcza że nieużywana pozostaje poza układem. Regulacja poziomu tonów nie jest dostępna z poziomu pilota zdalnego sterowania, wszystkie inne funkcje są. Pilot wykorzystuje do połączenia z urządzeniem protokół Bluetooth, nie musi więc bezpośrednio ‘widzieć’ urządzenia.

Instalacja i konfiguracja – pomijając kwestię olbrzymiego ciężaru urządzenia – była prosta i łatwa, zwłaszcza jeśli preamp wchodzi do istniejącego zbalansowanego systemu. Wystarczy przepiąć interkonekty, włączyć urządzenie na tylnej ściance, nacisnąć przycisk Standby i gotowe. Maksimum dwie minuty. Pierścień regulacji głośności przypomina koronkę luksusowego zegarka, przyciski również działają jak w precyzyjnych chronometrach.

Momentum HD jest wszystkim, o czym marzyłem przez ostatnie trzydzieści lat: jest tak luksusowy, że Niemcy i Szwajcarzy mogą się jedynie zwijać z zazdrości. Wreszcie mamy komponent audio, który wygląda jakby stworzył go jubiler, a nie szalony technik z lutownicą w ręku.

Zewnętrzny zasilacz, połączony krótkim przewodem z jednostką główną, służy również jako podstawa antywibracyjna. Momentum HD wyposażony jest w sześć par wejść zbalansowanych [w tym wejście dla systemu kina domowego] i dwie pary wyjść zbalansowanych. Pilot zdalnego sterowania działa w protokole Bluetooth.

W samą porę

Nie trzeba mieć złotych uszu, żeby od pierwszych nut zdać sobie sprawę z niezrównanego autorytetu Momentum HD. Wskazówka i tarcza w stylu zegarków Bregueta mogą się wydawać ekscentrycznym projektem, są jednak całkowicie na miejscu: Abraham-Louis Breguet był jednym z największych konstruktorów zegarków wszechczasów. Precyzyjne mierzenie czasu było sensem jego życia.

Trudno się więc dziwić, że Dan D’Agostino nawiązał do jego tradycji projektując swoje urządzenie - przecież poza wszystkim, muzyka i jej odtwarzanie to kwestia odpowiedniego timingu. Nie tylko pod względem zgodnego w domenie czasowej dostarczenia sygnału do głośników, ale i rytmu oraz zgrania muzyków orkiestry czy zespołu. Zaręczam, to urządzenie ma pod całkowitą kontrolą pełen proces. Nic nie dodaje. Nic nie odejmuje. Jest ponad to. Jest całkowicie obojętny, przypomina wręcz sprzęt laboratoryjny.

Klarnet w utworze ‘Muskrat Ramble’ z albumu The Best Of The Dukes Of Dixieland [taśma 7,5 cala/sek na szpuli, Audio Fidelity AF 1962] brzmiał pełnym tonem tak bogatym, że musiałem się rozejrzeć szukając artysty w moim pokoju. Znacie to, krótkie chwile całkowitego oszukania słuchacza przez system... Fortepian po lewej stronie szerokiej sceny miał honky-tonkowy pazur. Perkusja również brzmiała doskonale, jak i zresztą publiczność w tle. Musiałem zmienić listę dziesięciu najlepszych taśm z mojej kolekcji. Potem, niestety robiłem to po każdym wysłuchanym utworze ... 

Gotowy by szokować

Scena dźwiękowa stała się tak szeroka, tak otwarta i tak przekonująca, że musiałem uznać kolumny Wilson Sasha DAW [HFN marzec 2019] za jeszcze bardziej zadziwiające, niż wtedy uznałem. HD działa jak tuning samochodu, który właśnie został perfekcyjnie odpicowany - marzysz tylko o tym, żeby wyjechać w długą podróż szeroką drogą.

Weźmy za przykład Buffalo Springfield i ich utwór ‘For What it’s Worth’. Słuchałem go milion razy. Częściej nawet niź Beatlesów. Odtworzyłem najlepszą posiadaną wersję z kompilacji Atco Smash Sounds Vol 2 [ALC8188]. Jakbym usłyszał ją po raz pierwszy [a prawdziwy pierwszy raz dokładnie pamiętam]. 

Recenzenci często mówią o możliwości ‘wsłuchania się w interpretację’. HD znakomicie to ułatwia: w systemach z kolumnami daje dźwięk tak gęsty i zogniskowany, jak w najlepszych słuchawkach. Słuchawki osiągają taką intensywność przez odcięcie słuchacza od świata zewnętrznego. Jak robi to HD? Nie jestem w stanie nawet spróbować opisać, z jaką mocą trzyma on dźwięk systemu w ryzach. Momentum HD na nowo definiuje starą nazwę grupy komponentów określanych kiedyś jako ‘jednostki sterujące’.

Co za bestia!

Każdy instrument, każdy dźwięk ma tu swój ciężar, dokładną lokalizację i odpowiednią skalę. Określenie ‘3D’ jest teraz powszechnie nadużywane. Lecz, w przypadku HD, jedynie ono potrafi oddać ogólne wrażenie. Tego brzmienia nie da się skrytykować. Ba, trudno je nawet podzielić na poszczególne elementy do oceny. Jeżeli chciałbym znaleźć jakąś – drobną – wadę, musiałbym skupić się na stosowanym wzmacniaczu mocy, lub raczej kwestii ‘tranzystorowy czy lampowy?’ A nie chcę znów zaczynać tej wojenki...

W pewnym momencie usłyszałem niewielki chłód w brzmieniu gitar zespołu Three Dog Night, na tytułowym utworze z albumu It Ain’t Easy [taśma 3,75 cala/sek na szpuli, Dunhill X5078].

Czy mi to przeszkadzało? Czy obniżało jakość brzmienia? Skądże znowu! Usłyszałem coś na poziomie zmiany brzmienia po przepięciu dwóch [absolutnie topowych] kabli. Absurdem jest w zasadzie to, że krytykuję coś, coś jest zaletą, siłą tej konstrukcji. Coś, czego ocena zależy od osobistych preferencji. Ja przecież zawsze wolę odrobinę miękkości w brzmieniu. Lubię ciepło, nawet jeśli nie jest prawdziwe.