Z KX-8 umieszczonym pomiędzy MBL a wzmacniaczami mocy, głębokość sceny dźwiękowej na nagraniach, które zrealizowałem w latach 90. podczas Santa Fe Chamber Music Festival, była dobrze rozwinięta — choć nie tak głęboka, jak wtedy, gdy system pracował bez przedwzmacniacza. Nagrywając dzieła Mendelssohna i Brahmsa w 1997 roku (Encore, Stereophile STPH011-2), musiałem ustawić mikrofony bliżej muzyków niż w poprzednich latach, ze względu na akustyczną powłokę, która miała kierować dźwięk w stronę publiczności. Dlatego podczas masteringu zastosowałem umiarkowaną ilość sztucznego pogłosu, dostosowując jego charakter do brzmienia pustej sali koncertowej.

Z KX-8 w torze dźwiękowym obrazy poszczególnych instrumentów były namacalnie obecne i precyzyjnie osadzone w scenie. Niemniej żałowałem, że nie użyłem wtedy odrobinę więcej pogłosu. Brzmienie było też nieco cieplejsze, ale ważniejsze było to, że pojawiło się lepsze wyczucie tego, co zmarły Art Dudley zwykł nazywać „siłą”. Na przykład w „Vamp Till Ready”, pierwszej części Symfonii nr 3 na orkiestrę jazzową Sashy Matsona z albumu Molto Molto (plik WAV 24/96, Stereophile STPH-023), prezentacja z MBL-em bezpośrednio napędzającym wzmacniacze Parasound była, z braku lepszego słowa, grzeczna. Z KX-8 w torze, przy tym samym poziomie głośności, bęben basowy i kontrabas silniej napędzały rytm muzyki.

Podobnie, szaleńcze tempo fortepianu Christophera O’Rileya w finałowym Allegro Vivace Sekstetu D-dur Mendelssohna z albumu Encore brzmiało bliżej granicy dopuszczalnej prędkości, niż byłem do tego przyzwyczajony.

Gdy upewniłem się już co do możliwości KX-8 jako przedwzmacniacza liniowego, przeszedłem do odsłuchu jego wejść cyfrowych. Użyłem swojego transportu Ayre C-5xe do przesłania sygnału AES3, zwracając uwagę, by wejście pracowało w trybie muzycznym, a nie wideo. Szybko odkryłem, że choć KX-8 opisany był jako zgodny z Roonem, nie był jeszcze certyfikowany jako Roon Ready. W związku z tym sięgnąłem po aplikację MConnect, zainstalowaną na moim iPadzie mini, aby przesłać dane sieciowe do wejścia Ethernet w KX-8. Proces ten okazał się prosty: w dolnym podmenu głównej strony aplikacji MConnect nacisnąłem „Play To”, a następnie w sekcji Devices wybrałem „KX-8 Net2”.

Podczas odtwarzania utworu na wyświetlaczu KX-8 tymczasowo pojawiają się tytuł utworu, nazwa wykonawcy i częstotliwość próbkowania.

Balans brzmienia był początkowo nieco jaśniejszy niż w przypadku procesora MBL, choć to wrażenie stopniowo ustępowało w miarę dalszego odsłuchu. Podobnie jak w oryginalnej wersji zintegrowanego koncentratora EX-8, którą recenzowałem w styczniu 2019 roku, wokale miały delikatnie zaakcentowaną obecność — nieznacznie przybliżone do słuchacza, ale zachowujące naturalną, przyjemną barwę. Tylko w przypadku nagrań o wyraźnie jasnym charakterze — takich jak wykonanie Koncertu fortepianowego nr 1 Brahmsa z 1962 roku w interpretacji Clifforda Curzona (16/44,1 FLAC, Decca Legends/Qobuz) — brakowało mi nieco bardziej zrelaksowanego balansu tonalnego. W tym repertuarze MBL lepiej współgrał z jasnym nagraniem Curzona i Brahmsa. Warto jednak dodać, że N31 w wersji Roon Ready kosztuje 19 980 dolarów.

Głębia sceny dźwiękowej z cyfrowych wejść KX-8 była bardzo zbliżona do tej, jaką uzyskałem z jego wejść analogowych. Moją niedawną, choć mocno spóźnioną muzyczną fascynacją stał się The Chicago Sessions 1995–96 — album trębacza i wirtuoza skrzydłówki Clarka Terry’ego, nagrany z big-bandem Uniwersytetu DePaul (16/44,1 FLAC, Reference Recordings RR-111/Qobuz). Realizator dźwięku Keith O. Johnson umieścił solistów z przodu sceny, perkusję — daleko w głębi. W utworze Quincy’ego Jonesa „Jessica’s Day” zarówno flugelhorn Terry’ego, jak i perkusja wysunęły się nieco do przodu względem pozycji, jaką zajmowały przy odsłuchu przez MBL podłączonego do analogowych wejść KX-8. Mimo to cały zespół nadal pozostawał zanurzony w efektownej kopule dźwiękowej atmosfery.

Dźwięk w słuchawkach

Podłączyłem monitory douszne Ultimate Ears, których używam na co dzień ze zbalansowanymi wyjściami mojego odtwarzacza Pono Player, do zbalansowanego wyjścia słuchawkowego KX-8. Niestety, wzmocnienie było zbyt duże — nawet przy bardzo niskim poziomie głośności. Kontynuowałem więc odsłuch, korzystając z moich słuchawek Audeze LCD-X, podłączonych do wyjścia single-ended.

Jak zawsze, gdy piszę o dźwięku słuchawek, rozpocząłem odsłuch od kilku nagrań binauralnych, które na przestrzeni lat zarejestrowałem przy użyciu przenośnego rejestratora i pary mikrofonów elektretowych lavalier, zawieszonych przed uszami. Przy użyciu konwencjonalnych nagrań stereo, scena dźwiękowa w słuchawkach zwykle umiejscowiona jest wewnątrz głowy słuchacza, pomiędzy uszami. Natomiast nagrania binauralne przenoszą scenę poza głowę — a z puszkami Audeze napędzanymi przez KX-8, jedno z moich archiwalnych nagrań z Concorde’a, wykonane podczas angielskiego pokazu lotniczego w 1980 roku, ukazało samolot startujący daleko po prawej stronie mojej głowy, by następnie przemieścić się nad nią i w dół, na lewą stronę, przed twarzą. Precyzja obrazowania była dokładnie taka, jakiej się spodziewałem: znakomita.

Ponieważ jednak czytelnicy Stereophile’a słuchają muzyki, a nie samolotów, kontynuowałem odsłuch wspomnianych wcześniej utworów przez słuchawki, wykorzystując zbalansowane wejście KX-8 z procesorem MBL i Roonem, a także firmowy port sieciowy Ayre z aplikacją MConnect. Molto Molto niosło ze sobą to samo poczucie siły, którego doświadczyłem podczas odsłuchu na kolumnach. Co istotniejsze, równowaga tonalna była mniej wysunięta ku przodowi, dzięki czemu Curzon Brahms odtwarzany z MConnect brzmiał znacznie bardziej przystępnie. Przestrzenność na albumie Clarka Terry’ego została odwzorowana z imponującą precyzją. Wzmacniacz słuchawkowy KX-8 to urządzenie najwyższej klasy.

Pojawił się problem

Zadowolony z rezultatów odsłuchu KX-8 na słuchawkach, odłączyłem je, włączyłem wzmacniacze mocy i rozpocząłem odtwarzanie pliku w Roonie, kierując sygnał do procesora MBL. Nie usłyszałem jednak żadnego dźwięku.

Po ponownym podłączeniu słuchawek do gniazda na przednim panelu, na wyświetlaczu KX-8 pojawił się symbol słuchawek, a wyjścia liniowe zostały automatycznie wyciszone — dokładnie tak, jak powinny. Po odłączeniu słuchawek symbol zniknął, lecz sygnał nie powrócił. Wyjścia liniowe pozostały nieme.

Sprawdziłem, czy MBL N31 wysyła sygnał — potwierdziłem, że tak. Wyłączyłem więc KX-8, odłączyłem przewód zasilający, a po ponownym uruchomieniu przedwzmacniacza wszedłem do menu ustawień i przywróciłem ustawienia fabryczne. Następnie zainstalowałem ponownie oprogramowanie sterujące z pamięci USB sformatowanej jako FAT32 i upewniłem się, że wszystkie używane wejścia są aktywne.

Mimo to z wyjść zbalansowanych i niezbalansowanych nadal nie dochodził żaden sygnał. Na wyjściach słuchawkowych — zarówno zbalansowanym, jak i single-ended — sygnał był obecny i prawidłowy. Jedynym wnioskiem, jaki mogłem wyciągnąć, było to, że zawiódł układ odpowiedzialny za wykrywanie obecności słuchawek i przełączanie wyjść.

Poinformowałem firmę Ayre o problemie, a oni niezwłocznie przysłali nowy egzemplarz. (Oryginalny KX-8 nosił numer seryjny 3180101, zaś zamiennik oznaczono numerem 3180106). Zanim zainstalowałem nowy przedwzmacniacz w systemie, umieściłem go na stanowisku testowym, by upewnić się, że działa prawidłowo. Potwierdziły to wyniki pokazane w pasku bocznym Pomiary — z jedną istotną różnicą.

Roon rozpoznał teraz KX-8 podłączony do sieci jako urządzenie Roon Ready, identyfikując je jako „Ayre QX-5 Twenty Net2”. Podobnie, aplikacja MConnect wskazała nową jednostkę jako „Ayre QX-5 Net2”, choć mój MacBook — tak jak w przypadku pierwszego egzemplarza — zidentyfikował moduł USB jako „Ayre X-8 USB-2”.

Dźwięk powrócił

Po kilku dniach użytkowania nowego KX-8 jako przedwzmacniacza liniowego i upewnieniu się, że jego jakość brzmienia dorównuje tej z pierwszego egzemplarza, rozpocząłem odsłuch z wykorzystaniem sygnału sieciowego przesyłanego przez Roona. Prezentacja detali pozostała na wysokim poziomie, jednak balans tonalny wydawał się bardziej wysunięty do przodu niż ten, którego doświadczałem wcześniej przy użyciu aplikacji MConnect z oryginalnym KX-8.

Spróbowałem więc ponownie przesłać dane sieciowe do nowej jednostki za pośrednictwem MConnect, ale dźwięk pozostał taki sam jak przy korzystaniu z Roona. Choć ten charakter brzmienia nie przeszkadzał mi w czerpaniu przyjemności ze słuchania, nadal nie był idealnym zestawieniem z jaśniej zrealizowanymi nagraniami, takimi jak Curzon Brahms.

Podsumowanie

Zakładając, że moje doświadczenia z oryginalnym egzemplarzem były reprezentatywne dla modeli produkcyjnych, opcjonalne moduły cyfrowe oferują znakomitą jakość dźwięku. (Moduł X-8 Net2 Ethernet powinien być zgodny z Roon Ready w chwili publikacji tej recenzji).

Jako przedwzmacniacz liniowy KX-8 może nie dorównuje przejrzystością droższemu KX-R Twenty, ale korzystanie z niego było dla mnie źródłem czystej przyjemności. Oferował wciągające, wręcz uzależniające poczucie muzycznego przepływu, szczególnie w połączeniu ze wzmacniaczem Ayre VX-8, z którym stworzył synergię godną najwyższej klasy systemów.

Podejrzewam, że spora część przyjemności płynęła z faktu, iż zazwyczaj korzystałem z regulacji głośności ustawionej poniżej -12 dB — w tym zakresie regulacja CVGT maksymalizuje stosunek sygnału do szumu na wejściach analogowych oraz rozdzielczość sygnału cyfrowego.

Zdecydowanie polecam.