Najlepiej ocenić działanie stacji uziemienia Altaira instalując ją w swoim systemie. Potem należy go słuchać przez kilka tygodni a następnie odinstalować Altairę. Z wielu powodów, efekt jej działania nie jest oczywisty natychmiast po instalacji. Kiedy jednak Twój słuch przywyknie do niego, nie chcesz słuchać swojego systemu bez uziemienia za pomocą stacji Altaira. Odinstalowanie stacji Altaira pokazuje, jak głęboki wpływ wywiera na brzmienie muzyki.

W oparciu o moje doświadczenia, obniżenie poziomu szumu prowadzi do poprawy rozdzielczości najdrobniejszych detali i zwiększenia rozmiarów sceny. Słyszałem to wcześniej udoskonalając swój system przez wprowadzenie kondycjonerów prądu, lepszych przewodów zasilających i przewodów sygnałowych mających walczyć z szumem. Altaira faktycznie poprawiła jakość detali i rozmiary sceny. Ale to był jedynie początek. Wpłynęła również na takie aspekty brzmienia, których poprawy nigdy nie wiązałbym z redukcją szumu obudowy.

Najlepszym pojedynczym słowem, którym można opisać efekt działania systemu Altaira jest ’przejrzystość’ - barw, linii instrumentacji, rysunku i obrazu całej sceny. Altaira zamienia brzmienie w spójną prezentację, w której każdy instrument jest przestrzennie i tonalnie oddzielony od innych, ale wszystkie słyszane elementy wydawały nie lepiej pasować do siebie i tworzyć bardziej ekspresyjną całość. Każdy z nas słyszał, jak muzycy świetnego zespołu podczas koncertu wchodzą w transową współpracę. Altaira działa właśnie tak - intensyfikuję współpracę między muzykami. Jest to szczególnie widoczne na osi perkusja/bas. Usłyszałem lepszy, bardziej zwarty i mocniej pulsujący flow. To, co Anglicy określają słowem PRAT [skót od ’pace, rytm and timing]. Co więcej, każdy instrument orkiestry, niewielkiego zespołu kameralnego czy jazzowego combo miał z Altairą własny, wyraźniejszy głos, większy rozmiar i ciężar oraz lepszą czystość i gęstość barwy. Nawet proste jazzowe trio - na przykład album Boba Jamesa Espresso - zyskuje dzięki tej poprawie koherencji i możliwości usłyszenia każdego z instrumentów jako osobnej całości. Pozwala to bowiem usłyszeć nagranie z poczuciem większej muzykalności. Duże zespoły zyskują w jeszcze większym stopniu. Wystarczy posłuchać uwertury do filmu ’Kowboje’ z albumu John Williams at the Movies. Pasaże z gęstymi aranżami i zróżnicowanym instrumentarium były odtwarzane z większym poczuciem realizmu, jakby każdy instrument został pokazany z bardziej prawdziwą barwą, z ostrzejszym rysunkiem i większą przejrzystością.

Bardzo ciekawy jest wpływ systemu Altaria na sposób obrazowania. Oprócz ostrzenia obrazów, Altaira wydaje się wprowadzać trzeci wymiar. Głosy i instrumenty mają więcej ciała i stabilności. Zwiększa to wrażenie słuchania samego instrumentu a nie odtwarzanego nagrania. To zadziwiające odczucie, że system audio przenosi rzeczywistych muzyków wprost do pokoju odsłuchowego, z systemem uziemienia Altaira przydarza się częściej i z większą ilością nagrań. Przyczynia się do tego, z pewnością, lepsza rozdzielczość i bardziej precyzyjny rysunek dobrze napowietrzonej sceny osiągany za pomocą systemu Altaira. Poczucie, że każdy instrument ma swoje miejsce - względem osi symetrii sceny, ale także w ramach jej głębokości - dodaje muzyce prawdziwego realizmu. Oczywiście, słyszałem podobne zmiany wcześniej, podczas testów lepszych wzmacniaczy czy przetworników. Ale efekt działania systemu Altaira jest nieco inny: zwiększa ona rozmiary sceny i jednocześnie lepiej ogniskuje poszczególne instrumenty.

Zaskoczyło mnie, jak wyraźnie Altaira usunęła połyskującą, ziarnistą warstwę  zakrywającą barwy, co uczyniło bardziej płynną fakturę wyższej średnicy i wysokich tonów. Było to szczególnie słyszalne w brzmieniu instrumentów dętych. Usłyszałem lepsze kolory, mocniejsze wypełnienie i gęstsze faktury. Mniej metaliczności. Mogłem słuchać muzyki głośniej a żadna nuta nie raniła mojego słuchu. Albumy nowoczesnego big-bandu, Gordon Goodwin’s Big Phat Band, są pełne innowacyjnych kompozycji, zadziwiających aranżacji, wspaniałych solówek i wirtuozerskiej gry zespołu jako całości. Są jednak nagrane dość jasno. Kiedy ich słucham, czuję napięcie. Kiedy chcę poczuć potęgę definiującą brzmienie tego big-bandu - zwiększam poziom głośności, ale zaraz muszę ściszyć: brzmienie dęciaków okazuje się zbyt ostre, zwłaszcza w najwyższych rejestrach. Nie napiszę, że Altaira poradziła sobie całkowicie z tymi nagraniami. Ale wygładziła nieco ostre krawędzie instrumentów dętych [drewnianych i metalowych]. Nie znaczy to jednak, że zmieniła przy tym równowagę tonalną czy zredukowała wrażenie realizmu brzmienia. Wręcz przeciwnie, zwiększyła realizm przez redukcję ilości artefaktów, do których przyzwyczaiło nas brzmienie odtwarzanej muzyki - mechanicznej patyny nałożonej na brzmienie instrumentów. Usłyszałem to również w sybilantach wokali. Są tam, ale Altaira czyni je mniej ofensywnymi i mniej narzucającymi się. Słychać to u różnych twórców, od Beth Hart po Metody Gardot i Dianę Krall. Oczywiście, łatwo to usłyszeć podczas analitycznych odsłuchów. Ale najważniejsze, że podczas słuchania dla przyjemności efekt działania Altairy jest bardziej wciągający i relaksujący. System hi-fi zwraca na siebie mniejszą uwagę. Płynność dźwięku pozwala na naprawdę długie sesje pozbawione zmęczenia. Altaira tworzy cieplejszą i bardziej organiczna prezentację z bogatszymi barwami i gęstszymi fakturami.

Efektem ubocznym takiego sposobu budowania dźwięku jest lekkie wycofanie sceny. Jakbym przesiadł się z rzędu czwartego do siódmego. Pozwala to jednak na lepszą ocenę całości i głębsze zanurzenie się w muzyce. Nie usłyszałem przy tym zmniejszenia realizmu, ale zrelaksowany spokój. Duża część tego efektu wynika z osiąganego przez system Altaira poszerzenia i pogłębienia sceny i zwiększenia rozdzielczości najdrobniejszych detali. Na spektakularnym nagraniu Arnold Uvertures  [Reference Recordings 176/24], sala była większa a instrumenty wyraźniej otoczone przestrzenią. Bez stacji Altaira dźwięk był bardziej suchy, z mniejszą ilością powietrza wokół instrumentów. Posłuchaj requiem Johna Ruttera nagranego przez Reference Recordings aby usłyszeć jaki sposób Altaira otwiera brzmienie najwyższych oktaw, rozszerza scenę i pokazuje w pełnej skali wspaniałą akustykę Meyerson Symphony Center.

Powyższe uwagi powstały podczas porównawczych odsłuchów obejmujących mój system z zainstalowanymi pięcioma stacjami uziemienia Altaira. Podczas testu dotarły do mnie kolumny Gobel Divin Noblesse wraz z parą subwoferów Gobel. Ich instalacja wymagała odłączenia moich wzmacniaczy od jednej stacji Signal Ground i jednej stacji Chassis Ground. Pozostałe trzy stacje połączone ze źródłem sygnału pozostały niezmienione. Po dwóch dniach słuchania bez Altairy uziemiającej moje monobloki, podłączyłem stacje do pary końcówek CH Precision M10. Mogłem więc ocenić wpływ systemu Altaira wyłącznie na same wzmacniacze mocy. Rezultaty zgadzały się z tym, co opisałem dla kompletnego systemu. Były jedynie słabiej zaznaczone. Niezależnie od wszystkiego, dodanie dwóch stacji pozwoliło osiągnąć gładszy dźwięk z lepszą równowagą i większą sceną.

Podsumowanie

Po tych wszystkich latach w branży, jestem bardzo zaskoczony jak wielki wpływ na pogorszenie brzmienia ma szumu uziemienia poszczególnych komponentów systemu. Najlepszym sposobem, by się o tym przekonać, jest usunięcie szumu uziemienia. Jeszcze bardziej zaskakujący jest wielowymiarowa poprawa muzycznej prezentacji po obniżeniu poziomu szumu systemu. Spodziewałem się może powiększenia rozmiaru sceny, bardziej ciemnego tła i lepszej rozdzielczości drobnych detali. Ale nie byłem przygotowany na bardziej płynne barwy, lepszą precyzję basu, poprawę przejrzystości brzmienia każdego z instrumentów oraz poprawy całościowego wrażenia realizmu.

System Shunyata Altaira to rewelacja! Nie tylko wzniósł mój system audio na wyższy poziom, ale i wyraźnie pokazał wpływ szumu tła na realizm prezentacji nagrań.  Altaira stała się niezbędną częścią mojego systemu referencyjnego. Uważam, że jeśli jej posłuchasz - uznasz ją za równie niezastąpioną.