Recenzja wzmacniacza zintegrowanego Rogue Audio Pharaoh II

Autor i źródło recenzji: Herb Reichert, Stereophile, 9 grudnia 2022 r.
Oryginał można przeczytać tutaj.

Dzisiejszego ranka otrzymałem maila od Johna - mojego przyjaciela majsterkowicza z Europy z informacją, jak bardzo jest szczęśliwy. Właśnie zakończył budowę nowego wzmacniacza mocy wykorzystując dwa moduły wzmacniające UcD250LP pracujące w klasie D. Opisał rezultaty jako "cichą, czystą, bezwysiłkową moc klasy D", dodając: "Czego więcej mógłbym wymagać?".

Jestem powolny w przyswajaniu informacji, więc pomyślałem, że pytanie mojego przyjaciela było szczere, a nie retoryczne. Chwilę później dotarło do mnie: To jest pytanie, na które powinienem spróbować odpowiedzieć w tej recenzji wzmacniacza Rogue Audio Pharaoh II. Poza zaletami, które opisał John, czegóż więcej tak naprawdę moglibyśmy wymagać?

Na zakończenie John wspomniał: "Później może zbuduję dla niego lampowy bufor wejściowy, ale na razie jestem zadowolony".

List mojego przyjaciela z Europy przypomniał mi, że w recenzji DAC-a Audio-GD z zeszłego miesiąca spekulowałem, że większość konstruktorów urządzeń cyfrowych prawdopodobnie stara się, aby ich DAC-i brzmiały jak analogowe. (Ba! A jaka jest alternatywa?) Następnie w tym miesiącu, kiedy zainstalowałem hybrydowy wzmacniacz Pharaoh II w klasie D, zastanawiałem się: Jak wielu projektantów wzmacniaczy w klasie D stara się, aby ich małe, lekkie, chłodno pracujące wzmacniacze brzmiały jak gorące, ciężkie, wysokiej mocy wzmacniacze w klasie A? Albo jak rozżarzone lampy?

Ten tok myślenia doprowadził do kolejnego pytania: Co takiego uwielbiam we wzmacniaczach klasy A, czego nie dostaję we wzmacniaczach klasy D? A co z lampami triodowymi? Dlaczego ich efekt jest tak hipnotyzujący?

Moja odpowiedź na pytanie o klasę A jest przede wszystkim taka, że zawsze chcę, aby wzmacniacze napędzające moje kolumny zapewniały naturalny, realistyczny dźwięk; żeby każdy mógł go usłyszeć. Instrumenty, wokale i efekty studia nagraniowego powinny brzmieć wyraźnie jak gdyby były prawdziwe. Naturalne brzmienie jest cechą, której szukam przede wszystkim we wszystkich urządzeniach audio, ale nie jest to pierwsza cecha, która przychodzi mi do głowy, gdy myślę o klasie D, która kojarzy mi się przede wszystkim z uderzeniami, głębokim basem i paranormalną przejrzystością.

Oprócz naturalnego brzmienia, wzmacniacze klasy A specjalizują się w odzyskiwaniu mikrodetali i nanotekstur, które obecne są w każdym nagraniu przy niskich poziomach sygnału, a których brakuje innym klasom wzmocnienia (B, AB, C, D). Przy pierwszym kontakcie z gęstą, bogatą, ciężką klasą A, jej oddychające atmosferyczne szczegóły mogą wydawać się zamglone lub nawet zniekształcone. Z tego powodu myślę, że niektórzy audiofile błędnie kojarzą "czysty i pusty" dźwięk z "przejrzystym i niezniekształconym". Dla tych słuchaczy, surowa przejrzystość klasy D musi być pociągająca. Ja sam jestem (co jest zrozumiałe) uprzedzony do klasy A, ale jestem również zachęcony i pod wrażeniem klasy D, ponieważ uważam, że brzmi ona bardziej czysto, lepiej uporządkowana i bardziej atrakcyjna niż klasa AB.

Spędziłem kiedyś czas ze wzmacniaczem klasy D, który nie brzmiał czysto jak klasa D. Zamiast tego, brzmiał ciemno, mgliście i nastrojowo w sposób, który sugerował, że jego konstruktor (inny znajomy) starał się wlać trochę przyprawy klasy A w te puste przestrzenie klasy D. Być może mój przyjaciel majsterkowicz powinien dążyć do przekazania większej ilości informacji: więcej maleńkich nut i iskrzącej się nanoenergii, aby wypełnić przestrzenie po słynnym, twardym ataku transjentów klasy D; więcej gęstej energii w wybrzmieniu i więcej dotykalnych faktur w zaniku. Tego właśnie postanowiłem szukać w niniejszej recenzji wzmacniacza Rogue Pharaoh II.

Opis

W przypadku Pharaoh II, założyciel i główny inżynier Rogue, Mark O'Brien, zdecydował się na zastąpienie modułu Hypex UcD400 z oryginalnego Pharaoh'a nieco mocniejszym i - jak na moje ucho - czystszym i bardziej relaksująco brzmiącym modułem NCore NC500. (W Sphinxie V3 zastosowano moduł UcD180).

Według Marka "Moduły NCore różnią się od modułów UcD pod względem wymagań dotyczących zasilania, jak również potrzebują niezależnego stopnia buforowego, który jest zawarty w pakiecie UcD400. Ponieważ zazwyczaj projektujemy nasze własne stopnie buforowe, pozwoliło nam to uprościć niektóre aspekty oryginalnego projektu i osiągnąć wyższy poziom wydajności."

"Moduły NCore wymagają wyższych napięć pracy dla szyn B+, a także dodatkowego napięcia zasilania dla stopnia drivera modułu. W związku z tym transformator zasilający w Pharaoh II jest o 20% większy niż w starym Pharaoh. W naszych wzmacniaczach hybrydowych stosujemy ściśle duże, liniowe zasilacze, a nie zasilacze impulsowe. Z mojego doświadczenia wynika, że czasami ostre brzmienie wzmacniaczy półprzewodnikowych, a zwłaszcza wzmacniaczy klasy D, może być wynikiem zastosowania w konstrukcji zasilaczy impulsowych. Choć pozwalają one na zastosowanie mniejszych wzmacniaczy i są tańsze, to jednak zasilacze impulsowe nie brzmią tak dobrze. Chciałbym zwrócić uwagę czytelników, że kiedy słuchają wzmacniacza, to w rzeczywistości słuchają zasilacza modulowanego przez sygnał audio. Nie mogę przecenić znaczenia dobrej konstrukcji zasilacza. "Transformatory zasilające - a są ich dwa - to konstrukcje toroidalne zapewniające niski poziom szumów. Szumy rozproszone są zawsze wyzwaniem we wzmacniaczach zintegrowanych, ponieważ jesteśmy zmuszeni do umieszczenia elektrycznie hałaśliwych elementów (np. transformatorów) w pobliżu miejsc wrażliwych na szumy, takich jak sekcja gramofonowa.

Zasilanie przedwzmacniacza  jest dość proste i składa się z ciągu filtrów RC Pi, które są wystarczająco duże, aby stłumić wszelkie falowanie AC, jak również odsprzęgnąć od siebie oba kanały. Lampy przedwzmacniacza 12AU7 pracują z bardzo niskim prądem, więc nie wymagają dużej pojemności. Są też osobne, regulowane zasilacze dla żarników w każdej z lamp. Odizolowanie zasilaczy żarników może przyczynić się do obniżenia szumów i większej separacji kanałów.

Nowy Pharaoh został zaprojektowany na systemie CAD, który zainstalowaliśmy niedługo po tym, jak pierwszy Pharaoh pojawił się w 2015 roku. Ta nowa platforma pozwala nam tworzyć bardziej złożone projekty z lepszym uziemieniem i ciaśniejszymi ścieżkami. Daje nam to czystsze układy obwodów, co z kolei przekłada się na niższy poziom szumu i lepszą wydajność. Całkowicie przeprojektowaliśmy również obwód słuchawkowy i zaktualizowaliśmy sekcję gramofonową.

Sekcja gramofonowa wykorzystuje trzy podwójne op-ampy Texas Instruments OPA2134. Te nowe op-ampy całkiem dobrze przewyższają urządzenia dyskretne i mają wyjątkowo niskie współczynniki szumów. Wykorzystują one wejście JFET i zostały zaprojektowane specjalnie do użytku w high-endowym audio.

Prawie zawsze stosuję pasywną korekcję RIAA w naszych sekcjach gramofonowych, tak jak to ma miejsce w Faraonie.

Sygnał dla obwodu słuchawkowego pobierany jest bezpośrednio z lamp, a następnie wprowadzany do pary buforów MOSFET, aby obniżyć impedancję wyjściową do poziomu bliskiego zeru. Układ ten oddaje około 1,5Wpc i wysteruje większość słuchawek."

W przeciwieństwie do starożytnego Egiptu, Rogue's Pharaoh jest większy od swojego Sfinksa. Według instrukcji obsługi i strony internetowej Rogue, Pharaoh II jest zbudowany w całości w USA. Mierzy 18,3" szerokości, 6,5" wysokości, 18" głębokości i waży 39lb. Rogue szacuje moc Pharaoh II na 250Wpc przy 8 omach i 400Wpc przy 4 omach. Jego czułość wejściowa wynosi 1.0V RMS (dla pełnej mocy), a w stanie czuwania pobiera ze gniazdka 10W, przy pełnej mocy 1065W. Jego współczynnik tłumienia wynosi podobno >1000.

Tylny panel Pharaoh II zawiera trzy wejścia liniowe typu single-ended (RCA), wejście o jednolitym wzmocnieniu (RCA) oraz wejście zbalansowane wyposażone w gniazda Neutrik XLR. Po lewej stronie znajduje się wejście gramofonowe RCA z wewnętrzną regulacją wzmocnienia (40dB lub 63dB) i obciążeniem wkładki MC 20, 75, 100, 230, 300, 1k i 47k omów. Do dyspozycji mamy dwa wyjścia poziomu przedwzmacniacza na RCA - jedno stałe, drugie zmienne - oraz pętlę magnetofonową na miarę XXI wieku: wejście i wyjście procesora. Na koniec, jak zwykle, znajdują się gniazda głośnikowe i gniazdo IEC.

Przedni panel Pharaoh może być zamówiony w kolorze czarnym lub srebrnym ze szczotkowanego aluminium. W obu przypadkach pokrętła i przyciski są srebrne i rozmieszczone w dwustronnej symetrii, z dużym przyciskiem zasilania po lewej stronie i równie dużym przyciskiem słuchawkowym po prawej stronie. Wewnątrz charakterystycznego dla Rogue wgłębienia owalnego umieszczono średniej wielkości gałkę selektora wejść, a następnie mały przycisk pętli procesora, następnie dużą, wyśrodkowaną gałkę głośności, potem mały przycisk unity-gain i średniej wielkości gałkę balansu. Czujnik zdalnego sterowania po lewej stronie jest odzwierciedlony przez podobnie wyglądający otwór na gniazdo słuchawkowe 6,3 mm po prawej stronie.

W górnej części obudowy Pharaoh II umieszczono perforowany otwór wentylacyjny o wymiarach 3,25" × 5,5", który pozwala użytkownikom dostrzec dwie podłużne lampy JJ ECC802S/12AU7 typu twin-triode. Lampy te, jak powiedział mi znajomy specjalista od lamp, są "niegodnym następcą" legendarnych long plate'ów Mullarda i Telefunkena. To czego użytkownicy nie widzą (bez zdjęcia pokrywy) to duży (400VA) transformator toroidalny Antek oraz mniejszy toroid Avel Lindberg, wysokiej klasy kondensatory elektrolityczne Nippon Chemi-Con oraz aluminiowe i olejowe kondensatory sprzęgające niemieckiej produkcji Mundorf. Wszystkie komponenty klasy premium.

Odsłuch

Pharaoh II firmy Rogue Audio wkroczył do mojego systemu w niedzielny poranek. Przez cały dzień, zarówno przez wejście gramofonowe jak i liniowe brzmiał jak zbyt mocno naciągnięta struna gitarowa, tj. przesterowany i wytrącony z rytmu. Nie wykazywał nawet mglistego podobieństwa do Sphinxa V3, którego używałem przez dwa poprzednie dni. Zrzuciłem to na karb tego, że Faraon potrzebuje więcej czasu na uformowanie się swoich wymyślnych transformatorów i kondensatorów.

W poniedziałek rano włożyłem do odtwarzacza RTI testowe tłoczenie Promises, kompozycji Sama Shepherda (znanego jako Floating Points), wykonywanej przez Shepherda na klawiszach, Pharoah Sandersa na saksofonie i sekcję smyczkową London Symphony Orchestra (LP, Luaka Bop LB97LP180). Byłem pod wrażeniem tego, jak ciepło, czysto, elastycznie i płynnie brzmi to nagranie. Promises to finezyjny kolaż dźwiękowy: Sanders, Shepherd i smyczki LSO zostały nagrane w innym mieście i zmiksowane później przez Shepherda. Dźwięk był elegancki i nieskazitelnie czysty, z wyśmienitymi drobnymi detalami umieszczonymi na cichym tle. Nie pamiętam, by to nagranie kiedykolwiek brzmiało tak przekonująco.

Kiedy zagrałem standardową wersję Promises, zauważyłem, że nie jest ona tak czysta i bezszmerowa jak testowe tłoczenie. Mój egzemplarz konsumencki pokazał niewielką ilość zamglenia osadzonego w dźwięku. Przypisałem to zamglenie zużyciu matrycy. (To było popularne nagranie: Luaka Bop sprzedała 14,000 kopii w ciągu pierwszych trzech godzin po wydaniu). Mimo to, byłem pod wrażeniem tego, jak stopień gramofonowy Pharaoh II i wysokowydajna wkładka Goldringa Eroica HX o wartości 899 dolarów, bez trudu pokazały mi tę subtelną różnicę.

Musiałem porównać te czarne płyty z wersją streamingową. Poprzez Qobuz (24/44.1), Promises zabrzmiał płynniej, ale z niższym kontrastem; redukcja kontrastu sprawiła, że barwa instrumentów i faktury dźwiękowe stały się mniej wyraziste, natomiast efekty przestrzenne, rozmach i tempo zostały wzmocnione. Słuchając przez serwer Roon Nucleus+ i przetwornik cyfrowo-analogowy dCS Bartók, moje pierwsze odczucie dotyczące przejrzystości wejścia liniowego Pharaoh II było całkiem pozytywne. Był on zauważalnie lepszy od Sphinxa V3, którego zastąpił w moim systemie.